|
May 30, 2006
ئاسمانی ئه‌مڕۆی شار سه‌یر خۆڵاوییه، باران ده‌مێكه ده‌بارێ و كه‌چی ته‌پ و تۆزی پشت په‌نجه‌ره هه‌ر له جێی خۆیه‌تی! هه‌وره‌كان ده‌گرمێنن و سه‌یر ئه‌وه‌یه هیچ شتێک ئهو بێده‌نگییه‌یی گه‌مارۆی داوم، پێ ناشكێت! ساک و ماكی سه‌فه‌ر پێچراوه‌ته‌وه، به خۆم ده‌ڵێم كێت دیوه خۆی بۆ سه‌فه‌ر به سه‌فه‌ر ئاماده بكات!؟ نیوه‌ی چه‌مه‌دانه‌كه‌م كتێبه و نیوه‌كه‌ی تریشی جل وبه‌رگ و خرته و پرته‌ی تر! نازانم چی بوو، خه‌ریک بووم ماڵم كۆ ده‌كرده‌وه، له پڕ دڵم گیرا! دڵگیرانێكی ناخۆش نا، نازانم، وه‌ک بڵێی شتێک كه هه‌میشه ده‌گه‌ڵته و تۆ خۆی لێ گێژ ده‌كه‌ی خۆت وه‌بیر بخاته‌وه، "خۆم" خۆی وه‌بیر هێنامه‌وه. چهند ڕۆژێک بوو دیسان ئهو هه‌سته قورسه‌ی "تاوان" به‌رۆكی گرتبووم. هه‌میشه هه‌ر وایه. كه كارێک بۆ دڵی خۆم ده‌كه‌م، ته‌نانه‌ت كارێكی بچووكیش بێت، كه سه‌فه‌ر ده‌كه‌م یان ته‌نانه‌ت دڵم كه‌مێک شاد ده‌بێت، هه‌ست به تاوانێكی سه‌یر ده‌كه‌م! خۆم به تاوانبار ده‌زانم كه چۆن ده‌توانم شاد بم و چێژ له چركه كه‌م و كاڵه خۆشه‌كانی ژیانم وه‌رگرم كاتێ ئهو و ئهو و ئهو ... شاد نین ... بزه‌ییم به "خۆی" مرۆڤ دێته‌وه. هه‌میشه ئه‌وه ده‌كه‌وێته به‌ر په‌لاماری كێشه‌كانی ناخۆی مرۆڤ، هه‌میشه ئه‌وه له شه‌ڕی "من" دهگهڵ "خۆی" مرۆڤدا ده‌بێته كیسه بۆكس و به سه‌روگوێلاكیدا ده‌درێت! هه‌ندێ جار هه‌ست ده‌كه‌م به‌رگه‌ی ئهو هه‌ست به تاوان كردنه ناگرم. هه‌ندێ جار هه‌ندێ قورسه كه ده‌نگی ڕووخانی شتێک له ناو خۆمدا ده‌بیستم! ئه‌مڕۆ بهڵام "خۆم" شتێكی پێ گوتم ... گوتی كچی باش له هیچ په‌یوه‌ندییه‌كدا له سه‌ر ئهو شته‌ی به‌رگه‌ی دۆڕاندنی ناگری گرێو مه‌كه! گوتی مه‌هێڵه مه‌رجی هیچ په‌یوه‌ندییه‌ک دۆڕاندنی شتێکی زۆرتر له توانای خۆت بێت! هه‌رچی هێنام و بردم دیم من به‌رگه‌ی دۆڕاندنی خۆم ناگرم. دیم ناتوانم، نامه‌وێ كاڵ ببمه‌وه تا شتێكی كه نه ده‌نگم پێ ده‌دات و نه ڕه‌نگێک ده‌پرژێنێته سه‌ر ڕۆژه‌كانم وه‌چنگ بێنم ... به خۆم گوت ڕه‌وای حه‌ق نییه ... نا، ئه‌وه به‌هایه‌كی زۆره! بیر ده‌كه‌مه‌وه من چ ده‌توانم بكه‌م؟ به جێی كێ ده‌توانم بژیم؟ ده‌رفه‌تی ژیانی خۆم مه‌گه ده‌توانم بده‌م به كه‌سی تر؟ به خۆم گوت ئهو و ئهو و ئهو ... كه شاد نین هۆیه‌كه‌ی ئهو نییه من به‌شه‌كه‌ی ئه‌وانم خواردووه، هۆیه‌كی ده‌توانێ ئه‌وه بێت ئه‌وان نازانن بۆ ئهو شته‌ی هه‌یانه شاد بن بهڵام هه‌رده‌م خه‌مباری ئهو شتانه‌ن كه نیانه! ته‌نیا ده‌رفه‌تێكی من هه‌مه ئه‌مڕۆیه. كێ ده‌ڵێ به‌یانی به‌شی منی پێیه؟! ته‌نیا ئه‌مڕۆ، هه‌رئه‌و چركه كورت و كاڵانه‌ی كه زۆر نین و زوو ده‌ڕۆن به‌شی منه بتوانم ژیانی خۆم بژیم ... منیش دڵته‌نگم، دڵته‌نگی ئه‌وانه‌ی نین، ئهو شتانه‌ی ده‌مه‌وێ و نیمه، بهڵام هه‌میشه هه‌وڵم داوه چێژ له بوونی ئهو شتانه‌ی ئێستا هه‌ن و هی منن وه‌رگرم. نا، ویستی وه‌ستانم نییه. ناتوانم چاوه‌ڕێ بمێنمه‌وه، ناتوانم له حه‌سره‌ت و هه‌ناسه‌كانی ئهو شتانه‌ی نین و ڕه‌نگه قه‌ت نه‌بن ساته سه‌وزه‌كانم به فیڕۆ بده‌م ... ئه‌گه ئهو و ئهو و ئهو ... سه‌ریان بۆ قه‌زا و قه‌ده‌ر دانواند، ئه‌گه باوه‌ڕیان كرد هه‌موو شتێک هه‌میشه تاوانی هه‌موو كه‌سێكی تره جگه له خۆیان ... ئیتر من چی بكه‌م؟ ئاخر من، كه ده‌توانم جــــوانــی ژیان له قسه‌كردنی ڕۆنیا دهگهڵ په‌پووله پایزه‌كان، یا باوه‌شێكی سانا، دیتنی باوێــشكی ئارام، بیستی وشه‌ی "ماڵته" له زمانی دیــا، نامه‌ی ڕۆیا، پێكه‌نینی ڕامان، خواردنه‌وه‌ی لیوانێک چایی دهگهڵ كوبی، پیاسه‌ی ئێواره‌یه‌كی سارد دهگهڵ په‌ری، له‌و قه‌تار بۆ ئهو قه‌تار هه‌ڵاتن دهگهڵ گوڵپه‌ر، خوێندنه‌وه‌ی كتێبێكی جوان، بیستنی مۆسیقایه‌كی خۆش و گه‌یشتنی په‌یامێكی كورت.... به‌دی بكه‌م، منێ كه قورسی كۆڵه پشتی شینه‌كه‌م له سه‌ر شانم دڵم شاد ده‌كات ... ئیتر چۆن بتوانم سه‌رم سووڕ نه‌مێنێت له ئاخ و داخ هه‌ڵكێشانی ئه‌وانه‌ی ناتوانن به‌خته‌وه‌ری یان نا، به‌س چركه‌یه‌ک شادی له‌و شتانه‌ی هه‌یانه دا بدۆزنه‌وه و ئه‌مڕۆ له تاسه‌ی به‌یانیدا نه‌فه‌وتێنن ... "خۆم" وا ده‌ڵێت ... بریا به قسه‌ی بكه‌م!
May 26, 2006
Yesterday When I Was Young Roy Clark Seem the love I've known has always been The most destructive kind Guess that's why now I feel so old before my time .... Yesterday when I was young the taste of life was sweet as rain upon my tongue I teased at life as if it were a foolish g ame the way the evening breeze may tease a candle flame The thousand dreams I dreamed, the splendid things I planned I always built alas on weak and shifting sand I lived by night and shunned the naked light of the day and only now I see how the years ran away Yesterday when I was young so many drinking songs were waiting to be sung so many wayward pleasures lay in store for me and so much pain my dazzled eyes refused to see I ran so fast that time and youth at last ran out I never stopped to think what life was all about and every conversation I can now recall concerned itself with me and nothing else at all Yesterday the moon was blue and every crazy day brought something new to do I used my magic age as if it were a wand and never saw the waste and emptiness beyond The game of love I played with arrogance and pride and every flame I lit too quickly quickly died The friedns I made all seemed somehow to drift away and only I am left on stage to end the play There are so many songs in me that won't be sung I feel the bitter taste of tears upon my tongue The time has come for me to pay for yesterday when I was young
May 23, 2006
لینک و مینک: The difference between men and women یه‌ک: التفكیر اشتغه‌ل ...اشتغه‌ل. الرجال ... الرجال ..(Be quiet). التفكیر .. شغال .. شغال ... دوو: الاول كلام هه، سه‌به‌ق ته‌فكیر هه، (So typical) نسا, نسا... امرا, امرا ... - مـزگێـنی: جیاوازی نێوان ژن و پیاو، به شێوه‌یه‌کی زانستی سه‌لماندرا. لێـــــره بیبینه! ـ دڵنیام ده‌یان و سه‌دان ژن و پیاو تا ئێستا به‌م گۆرانییه سه‌مای "بابا کرم"یان کردووه ****** جا با فه‌رمووده‌کانی شێخ جاسمی گوگوولی مووگوولی له عه‌رز نه‌ده‌م، ده‌‌ڕۆم پێش باقی الکه‌لامه‌‌کانم که‌مه‌ک التفکیر ده‌که‌م ... پیاوانه!
May 22, 2006
"But I have my Swedish Leg" ئه‌مڕۆ دهگهڵ سارا و ئاننا كارین دانیشتبووین خه‌ریكی نووسینی ئاخر ئاخر ئاخر كاری ئه‌م تێرمه بووین. له ڕاستیدا ئه‌وان ده‌یاننووسی و من له ناو كتێبه‌كاندا به دوای تئوری و مئوری داده‌گه‌ڕام. به هه‌ر حاڵ، له شوێنێک ئهو به‌ڕێزه‌ی وڵامی پرسیاره‌كانی ئێمه‌ی دابووه، باسی به هه‌ڵه به‌كاربردنی وشه‌کانی له سه‌ره‌تای پرۆسه‌ی فێربوونی زمانێكی تازه‌دا كردبوو ... كه چی به جێگه‌ی چی به‌كار هێناوه! ئاننا كارین دایه قاقای پێكه‌نین، كه‌وتبووه بیری براكه‌ی كه كاتی فێربوونی زمانی ئینگلیسی هه‌ڵه‌‌ی ئاوای كردبوو. ئاننا کارین گێرایه‌وه ئهو کاته‌ی براکه‌ی سێنزده چوارده ساڵی ده‌بێت, هه‌موو بنه‌ماڵه سه‌فه‌ری ده‌ره‌وه‌ی وڵات ده‌كه‌ن، كه ده‌گه‌نێ، له فرۆكه‌خانه پۆلیس دێته پێش: پۆلیس ڕوو له كاكی برا: -?Do you have a passport كاكی برا: Oh, No, but I have my swedish Leg. چهند ساتێک ده‌بێت كچه‌كان ڕۆیشتوونه‌ته‌وه و من هه‌ر خه‌ریكم له ناو كتێبه‌كاندا به‌دوای تئوری و مئوریدا ده‌گه‌ڕێم، ئێستا كه ویستم هه‌ستم دیم هه‌ر دوو لاقم ته‌زیوه ... كه‌وتمه پێكه‌نین، به خۆم گوت: Oh No... My swedish legs ... **** Leg كورت كراوه‌ی legitimation-ه له زمانی سوئدی دا كه مانای identification paper یان هه‌مان identity card ده‌دات. هه‌ر وه‌ک ده‌بینن Leg به ئینگلیسی خواشی دهگهڵ Leg به سوئدی یه‌ک نییه! سه‌یره، هه‌ندێ كه‌س باوه‌ڕیان كردووه جنێودان و بێ ڕێزی كردن ته‌نیا هه‌ر ئه‌وه‌یه دایک و خوشک و كه‌س و كارت ئه‌ودیو ئهو دیو بكه‌ن... هێشتا تێناگه‌ن ناو وه‌دووخستن و مۆر له ناوچاوان دانیش گه‌وره‌ترین بێ ڕێزییه به مرۆڤ ... سه‌رده‌مێكی بۆگه‌نیوه!
May 19, 2006
I can't explain, you would not understand هه‌موو جارێ كه بانگم ده‌كات "له‌یــــلا"، له قووڵایی دڵه‌وه حه‌ز ده‌كه‌م وڵام بده‌مه‌وه "گیان!" و هه‌موو جارێ وه‌بیرم دێته‌وه نابێت. نه ئهو "گیان" گووتنانه‌‌ی من قه‌ت بۆ ئه‌وی ئاشكرا ده‌كات چ هه‌ستێكم هه‌یه و نه وشه‌كانی ئهو بۆ من ئاشنان! ... له خۆم ده‌پرسم ده‌ی ئاخر كه‌چی، كاتێ نه ئهو به زمانی من خۆشه‌ویستی ده‌كات، نه دڵی من له زمانی خۆشه‌ویستی ئهو تێده‌گات...
May 15, 2006
ئه‌مڕۆ مه‌جبوور بووم فیلمێک له سه‌ر قه‌تڵی نامووسی ژنانی باكووری كوردستان ببینم! مه‌جبوور بووم؟ ئه‌رێ، مه‌جبوور بووم، ئه‌گه مه‌جبوور نابام له‌وێ بم، به ویستی خۆم نه‌ده‌چووم فیلمه‌كه چاو لێ بكه‌م. مه‌به‌ستم حاشا لێ كردن له بوونی ئه‌م دیارده‌یه نییه. نا. به‌س ماندووم له دووپات كردنه‌وه و كاوێژ پێ كردنی باسه‌كه و گوتن و گوتنه‌وه‌ی ئه‌وه‌ی كه ئه‌م گرفته هه‌یه و داوێنی ده‌سته خوشكه‌كانی من ده‌گرێته‌وه و هیچم له ده‌ست نه‌یه‌ت و ئه‌وانی شتێكیان له ده‌ست دێت و ده‌سه‌ڵاتیان هه‌یه هیچ نه‌كه‌ن و هیچ شتێک قه‌ت نا‌گۆڕدرێت ... ماندووم له‌وه‌ی پیاوه‌كان و ژنه‌كانی نه‌ته‌وه‌كه‌م ده‌بینم ئاوا وه‌گیانی یه‌كترین كه‌وتوون و هیچ ده‌ستێک له غه‌یبه‌وه نایه‌ت ڕایانگرێت. ڕشانه‌وه‌م دێ كه ده‌بینم بابێک به شانازییه‌وه ده‌ڵێ "نامووس به خوێن نه‌بێ ناشۆردرێته‌وه، ئهو كچه ده‌با كوژرابا"، ڕشانه‌وه‌م دێ كه كوڕێكی گه‌نجی نه‌ته‌وه‌كه‌م ده‌بیستم ده‌ڵێ " غیره‌تم قه‌بووڵ ناكات خوشكم ببینم ده‌ست له ناو ده‌ستی كوڕێكدا ده‌روات، تاوانباره و ده‌بێ سزا بدرێت!"، هه‌ست به كه‌می، به پووچی ده‌كه‌م كه ده‌بینم پیاوه‌كان و ژنه‌كانی نه‌ته‌وه‌كه‌م به جێی عه‌قڵی خۆیان پرس به مه‌لایه‌ک ده‌كه‌ن كه له ته‌واوی ژیانیدا چوار كتێبی نه‌خوێندۆته‌وه و ته‌نانه‌ت له‌و قورئانه‌ی سوێندی پێ ده‌خوات، هه‌ر هیچ تێنه‌گه‌یشتووه. سه‌رم سووڕ ده‌مێنێت له‌و هه‌موو نه‌زانییه، له‌و هه‌موو پاشكه‌وتووییه، له‌و هه‌موو تێنه‌گه‌یشتنه كه ته‌نانه‌ت كابرا كه خۆی دوكتوری ژنانه به قسه‌ی قۆڕ و هه‌ڵه له سه‌ر په‌رده‌ی كچێنی، ئهو بیره كۆن و بۆگه‌نه زیندوو ڕاده‌گرێت. چه‌نده شه‌رم ده‌كه‌م كه ده‌بینم گیانی مرۆڤ له لای گه‌لی من ئاوا سووک و هه‌رزانه... بابه‌كه به شێنه‌یی لێكی ده‌داته‌وه كه بۆ كوشتنی ئهو كچه ڕه‌وا بوو و ژنه‌كه‌ی له ته‌نیشتی دانیشتووه و سه‌ری بۆ ده‌له‌قێنێت كه یانی "وایه وایه" و من خه‌ریكه ده‌توێمه‌وه له شه‌رمان، له توڕه‌یی، له بێده‌سه‌ڵاتی خۆم و بۆ ته‌نیایی ده‌سته خوشكه‌كانم ... بیر ده‌كه‌مه‌وه به خۆشه‌ویستی و په‌یوه‌ندی نێوان كچ و كوڕ ئابرووی كورد ده‌چێت یان به خوێنڕشتن و كوشتنی هه‌ر ڕۆژه و هه‌موو ڕۆژه‌ی ژنانی كورد به ده‌ست پیاوانی كورد!؟ بۆچی بووینه‌ته میلله‌تی خۆخۆر و ئاوا وه‌گیانی یه‌كترین كه‌وتووین؟
May 12, 2006
بۆ مێــدیـا نووسیبووت چووی بۆ پێشانگهی كتێب. نووسیبووت شوێنێكه زۆر گه‌وره بوو. حه‌یف بهڵام نه‌تنووسیبوو چهنددانه كتێبی كوردی تێدا بوو؟ حه‌یف نه‌تنووسیبوو چهند ناوی تازه له چهند نووسه‌ری تازه‌ی كورد كه‌وته به‌رچاوت؟ ده‌زانی چهند ڕۆژ پێش كه چیرۆكێكی كورت كورت كورتم له به‌ڕۆژ ئاكرێی به فارسی به‌رچاو كه‌وت، به ده‌ست خۆم نه‌بوو بیرم كرده‌وه چهنددانه له كچ و كوڕه‌كانی كورد له لای تۆ نووسراوه‌كانی به‌ڕۆژ به كوردی ده‌بینن... بیرم كرده‌وه چ حه‌یف تۆ ناتوانی چیرۆكه‌كان و شێعره‌كانی به‌ڕۆژ به كوردی بخوێنییه‌وه و ئهو ڕۆحه شێته نائارامه بناسی. دوایی كه‌وتمه بیری كتێبه تازه‌كانی په‌شێو، وه‌بیرم هاته‌وه تۆ له شوێنێک ده‌ژی ناتوانی سه‌ر به كتێبفرۆشییه‌کدا بكه‌یی و بڵێی "دیوانی شێعری په‌شێوت بۆ هاتووه؟" ... بیرم له خۆم كرده‌وه. من قه‌ت ناتوانم كه بیری خوشكم كرد بچم له ده‌رگای ماڵه‌كه‌یان بده‌م. ده‌زانی، من ته‌نانه‌ت نازانم خوشكه‌كه‌م له كام گه‌ره‌ک ده‌ژیت، چهند ساڵه نامه‌كانی به ئادره‌سی بۆكسی پۆستیدا ده‌نێرم. من ته‌نانه‌ت ئیتر ناوی شه‌قامه‌كانی شاره‌كه‌شم نازانم. بیستوومه ناوه‌كان هه‌موو گۆڕدراون. من كه ئاننا لێم ده‌پرسێ "حه‌ز ده‌كه‌ی بگه‌ڕێیه‌وه؟" سڕ سڕ ده‌بم نازانم بڵێم چی... ده‌زانی ئیتر نازانم ئه‌گه ده‌مه‌وێ له‌وێ بژیم یا نا ... ده‌بینی ته‌واو سه‌رم لێشێواوه... بیرم كرده‌وه من ده‌بێت بتوانم سه‌ر به كتێبفرۆشییه‌كدا بكه‌م، له سه‌ر عه‌‌رزه‌كه‌ی دانیشم. كتێبه‌كانی ناو قه‌فه‌سه‌كان دانه دانه ڕاكێشمه ده‌ر، لاپه‌ڕه‌كان هه‌ڵده‌مه‌وه. هه‌ندێكیان جیا كه‌مه‌وه. بیرم كرده‌وه من ده‌بێ بتوانم هه‌ر كات پێمخۆش بوو دهگهڵ هه‌ر كه‌س پێمخۆش بوو شێعرێكی په‌شێو، هێمن یان سواره به ده‌نگی به‌رز بخوێنمه‌وه، له سه‌ر لاپه‌ره‌یه‌كی ده‌فته‌ره‌كه‌م بیاننووسمه‌وه. من ده‌بێت له گووگڵدا بنووسم كورد، بنووسم ژن و به‌دوای نووسراوه كۆن و تازه‌كاندا بگه‌ڕێم ... دیسان تۆم بیركه‌وته‌وه. كه ئیتر نانووسی. كه دڵته‌نگی. كه له یه‌كێک له قه‌ره‌باڵغترین شاره‌كانی دونیا هه‌ست به ته‌نیایی ده‌كه‌ی. كه هه‌ندێ له‌و ماڵپه‌رانه‌ی حه‌زت لێیانه له لات فیلتێر كراوه. كه فیلمه‌كان به هه‌ڵپاچراوی و سانسووركراوی ده‌بینی. كه لاپه‌ره‌كانی كتێبه مێژووییه‌كانی لای تۆ به‌شی زۆری دڕاوه و له ناو چووه ... مێدیا گیان، شه‌رمه‌نده‌م كه ناتوانم هیچ بكه‌م. ئه‌گه توانیبام دڵته‌نگییه‌كانتم ده‌دزی. ئه‌گه توانیبام هه‌موو كتێبه كوردییه‌كانم بۆ پێشانگهی ئهو ساڵ ده‌نارد تا تۆ بتوانی هه‌ر چه‌نددانه‌ی پێت خۆش بوو كتێبی كوردیت هه‌بێ. كه بتوانی نووسه‌ره‌كانی نه‌ته‌وه‌كه‌ت بناسی ... شه‌رمه‌نده‌م، ناتوانم. هیچ هیچم له ده‌ست نایه و بێزارم له‌م بێده‌سه‌ڵاتییه. ده‌زانی مێدیا، چ شه‌رمه كه ئاسمانی هه‌موو شوێنێک یه‌ک ڕه‌نگ نییه!
May 10, 2006
چهند ڕۆژه بیر ده‌كه‌مه‌وه مه‌گه ئهو سه‌فه‌ره چییه وا منی به خۆیه‌وه سه‌رقاڵ كردووه؟ هه‌رچی سه‌روبه‌ندی سه‌فه‌ره‌كه‌م نزیكتر ده‌بێته‌وه پرسیاری هاوڕێكانم به لامه‌وه قورستر و وڵامدانه‌وه‌یان سه‌ختتر ده‌بێته‌وه. هه‌رچی ڕۆژی ڕۆیشتن نزیكتر ده‌بێته‌وه دڵه كووته‌كانی من زۆرتر ده‌بێت. خۆم وه‌ك منداڵێک دێته پێش چاو كه تازه خه‌ریكه فێری ڕۆیشتن و قسه كردن ده‌بێت. ئه‌وه ڕێک ئهو هه‌سته‌یه من هه‌مه. هه‌ست ده‌كه‌م ده‌بێ سه‌ر له نوێ خۆم فێركه‌مه‌وه كه چۆن بڕۆم و چۆن ببینم و چی ببینم. چۆن قسه بكه‌م و دهگهڵ كێ قسه بكه‌م ... پرسیاره‌كانی ئاننا هه‌ندێ بیری تازه‌م له لا زیندوو ده‌كاته‌وه. هه‌ندێ شت كه خۆم هیچ بیرم لێ نه‌كردبووه. تینا و ئانێلی و ڕۆلا هه‌ر پرسیارێكم لێ ده‌كه‌ن له وڵامدا ته‌نیا ده‌توانم بڵێم "چاوه‌رێ بن، پێتان ده‌ڵێمه‌وه" ... هه‌ست ده‌كه‌م ده‌چمه شوێنێک كه مرۆڤه‌كانی له پشت دیوارێكی شووشه‌وه ده‌توانم ببینم و ته‌نانه‌ت بیانبیستم بهڵام زۆر ده‌ترسم نه‌توانم هه‌ستیان پێ بكه‌م.
May 9, 2006
Just nod if you can hear me دۆینێ، دووشه‌ممه دیلشا دێمیربه‌گ - ستێن، له زانكۆی ئێمه بوو بۆ ناساندنی كتێبه‌كه‌ی و گێرانه‌وه‌ی كورته‌یه‌ک له ژیانی و قسه كردن له سه‌ر بارودۆخی ژیانی ژنانی كورد و كه‌موكوڕییه‌كانی فه‌رهه‌نگی كورده‌واری. ئێمه‌‌ش وه‌ک ئهو كۆمه‌ڵه خوێندكاره‌ی كه له داهاتوویه‌كی نزیک قه‌راره ڕاسته‌وخۆ دهگهڵ گرفته فه‌ڕهه‌نگی و كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان كار بكه‌ین، گوێگری قسه‌كانی دیلشا بووین. قسه‌كانی دیلشا به ناساندنی خۆی و كورته باسێک له سه‌ر كتێبه‌كه‌ی ده‌ستی پێكرد. دوایی ورده ورده چوو سه‌رباسی بارودۆخی ژیان بۆ ژنانی كورد به گشتی و كورده‌كانی ڕۆژهه‌لاتی توركیه - باكووری كوردستان- به‌تایبه‌تی! ئێستا نامه‌وێ ده‌قی قسه‌كانی دیلشا باس بكه‌م. خوێندنه‌وه‌ی وتاره‌كان و بۆچوونه‌كانی دیلشا لێره‌و له‌وێ خۆی به ڕوونی نیشان ده‌دا خۆی وه‌ک ژنێكی كورد و فێمینیست له كوێ وه‌ستاوه و چ ڕوانگه‌یه‌كی له سه‌ر شته‌كان هه‌یه. ئه‌وه‌ی به‌لامه‌وه سه‌یر و له هه‌مان كاتدا ئاشنا و تا ڕاده‌یه‌ک دڵته‌زێن بوو بۆچوونه‌كانی سێ دانه له هاوكلاسییه‌كانی خۆم بوو. سێ كوڕی كورد له دوو به‌شی جیاوازی كوردستان كه ماوه‌یه‌كی زۆره له هه‌نده‌ران ده‌ژین و له داری دونیا بێ خه‌به‌ر نین. ئه‌م سێ پیاوه كورده به قسه‌كانی دیلشا هه‌ڵچوون، زۆر سه‌یر! یه‌كیان به ته‌واوی توڕه بوو و دوویان به ده‌یان شێوه و هێنانه‌وه‌ی نموونه‌ی گه‌وره و بچووک، هه‌وڵیانده‌دا به دیلشا و هه‌موو ئه‌وانی‌تر بسه‌لمێنن كه شته‌كان وا نین كه ئهو باسی ده‌کات... ته‌نانه‌ت ئه‌مڕۆش له ژێر خۆره گه‌رمه‌كه‌ی حه‌وشی زانكۆ، قسه‌و باسه‌كانی ڕۆژی پێشترمان درێژه‌ی هه‌بوو. به قه‌وڵی گیتان گووتی ئه‌وه یه‌كه‌مجاره باسێک دوو ڕۆژ و ئاوا گه‌رم و گوڕ له كلاسی ئێمه‌دا به‌رده‌وام ده‌بێت. ڕاست ده‌كات! له به‌شێک له قسه‌كانیدا دیلشا گووتی قه‌تڵی نامووسی وه‌ک كولتوری كورد ده‌بێنێت، له هه‌مان كاتدا گوتی تایبه‌ت به كورد نییه و زۆربه‌ی هه‌ره زۆری وڵاتانی ڕۆژهه‌لاتی ناوڕاست و باكوری ئه‌فریقا ده‌گرێته‌وه و تایبه‌ت به موسڵمانان نییه و له ناو دینه‌كانی تریش دا ده‌بێندرێت .... جا ئه‌وه‌ی ئه‌م سێ پیاوه كورده پێی توڕه بوون ڕاست ئه‌م به‌شه‌ی بوو، ئه‌وه كه "قه‌تڵی نامووسی كولتوری كوردییه". یه‌كێک له كوڕه‌كان كه خۆی خه‌ڵکی باكووری كوردستانه توووووڕی تووووووڕه ئه‌مڕۆ ده‌یگووت " ئهو تایفه - دیلشا له تایفه‌یه‌كی كۆچه‌ره‌وه دێت- هه‌ر كورد نین! كورده‌كانی تر له شارو گونده‌كانی باكوور ئه‌وانه هه‌ر به كورد نازانن. جوان دیار بوو هه‌وڵی ده‌دا به كه‌م كردنه‌وه‌ی دیلشا "كورد" هه‌ڵكێشێت! كوڕه‌كه‌ی تر كه خۆی خه‌ڵكی ده‌هۆكه و زۆر ساڵه لێره ده‌ژیت له‌وه توڕه بوو كه ده‌یگووت نابێ كه‌س بڵێت قه‌تڵی نامووسی كولتوری كوردییه. ئێمه له "كوردستان" یاسای دژ به قه‌تڵی نامووسیمان هه‌یه و كوردستان یه‌كه‌م وڵات له ڕۆژهه‌لاتی ناوراست بوو كه یاسایه‌كی ئاوای په‌سه‌ند كرد... دواتر قسه‌كه گه‌یشته ئێره كه كورد ده‌وڵه‌ت نییه و ده‌سه‌ڵاتی سیاسی نه‌بووه و ... بۆیه ته‌نانه‌ت ئه‌گه قه‌تڵی نامووسیش ده‌كات نابێ ره‌خنه‌ی لێ بگیرێت چوونكه تاوانبار نییه و .... زۆر له‌ناكاو دیم ئێمه چوار كوردین و له باسێكی ئاوادا بووین به دوو ده‌سته. دوو ده‌سته‌ی ژنانه- پیاوانه- منی ژن باوه‌ڕم ئه‌وه بوو كه كوشتن و بڕین و لێدان وكوتانی ژنان- به‌داخه‌وه- ڕیشه‌ی داكووتاوه و بۆته به‌شێک له كولتوری كوردیش و ئه‌وان وه‌ک پیاو حاشایان له بوونی كولتورێكی ئاوا ده‌كرد... من دهگهڵ ئه‌وه‌ی به‌شێک له قسه‌كانی دیلشا به گشتی ڕه‌د ده‌كه‌مه‌وه، له بۆچوونی ئهو هاورێیانه‌م تێناگه‌م! چهند ساڵ پێش هه‌ر لێره گووتم ئیتر باوه‌ر ناكه‌م ژنی كورد ئه‌م بیانوویه له كه‌س قه‌بووڵ بكات كه بۆیه له لایان پیاوه‌كانی نه‌ته‌وه‌ی خۆی ده‌چه‌وسێته‌وه، چوونكه وڵاتی سه‌ربه‌خۆی نییه و چونكه خاكه‌كه‌ی داگیر كراوه و بیانووگه‌لی ئه‌وها. زۆر به‌لامه‌وه دڵته‌زێن دێت كه ئێمه قه‌ت باسی زه‌ینییه‌ت و ڕوانگه‌‌ی "كورده‌واری" له سه‌ر ژن ناكه‌ین! سه‌رده‌مه‌که گۆڕدراوه.... باشترین كار ئه‌وه‌یه چاو بكه‌ینه‌وه و قه‌بووڵ بكه‌ین ناتوانین به شێوه‌ی باب و باپیرانمان درێژه به ژیان بده‌ین... له‌و قسه‌وباسانه‌دا شتێكی تریش سه‌رنجی ڕاكێشام. كه ئێمه‌ی كورد فه‌رهه‌نگێكی یه‌كگرتوومان نییه. كوردی هه‌ر پارچه‌ی كوردستان شوێنی له ده‌سه‌ڵاته داگیركه‌ره‌كان وه‌رگرتووه و كه‌م تا زۆر گۆڕدراوه. زمانی، ڕێ وڕه‌سمی ژیان و هه‌لسووكه‌وتی كورد له پارچه‌یه‌ك بۆ پارچه‌كه‌ی تر جیاوازی زۆر به‌رچاوی هه‌یه. كوردی هه‌موو پارچه‌كان چه‌وسانه‌ته‌وه و له مافه ئاسایی و یاساییه‌كانیان بێ به‌ش كراون، بهڵام ئه‌وه‌ی كورده‌كانی باكوور چێشتوویانه، له زۆر بارانه‌وه خۆ له بارودۆخی كورده‌كانی ڕۆژهه‌لات و باشوور جیاده‌كاته‌وه ... بۆیه زۆرجار وا هه‌ست پێده‌كه‌م باس له "كولتوری كوردی" كردن وه‌ک كولتورێكی یه‌كگرتوو، كارێكی ئه‌سته‌مه و مرۆڤ ده‌بێ له نووسین و لێكدانه‌وه‌كانی ئه‌وه‌ی هه‌میشه له بیر بێت.... هه‌ڵه‌یه‌كی دیلشا - به ڕای من- تووشی بووه ئه‌وه‌یه كه ئهو نه ته‌نیا سه‌رنجی به‌م جیاوازییه نه‌داوه به‌ڵكوو ته‌نانه‌ت جیاوازی نێوان كولتوری كۆچه‌ره‌كان و كولتوری شارستانی له به‌رچاو نه‌گرتووه و له زۆر جێگه ئه‌گه‌رچی ده‌ڵێ ئهو به‌س به‌سه‌رهاتی ژیانی منه، بهڵام له وه‌سف كردن و گێرانه‌وه‌كانیدا زوو زوو ده‌ڵێت "كولتوری كوردی" ... دڵنیام ئهو باسه له گروپی ئێمه‌دا چهند ڕۆژی تریش به‌رده‌وام ده‌بێ. بۆ ئه‌وانی كورد نین باسه‌كه سه‌رنج ڕاكێشه چونكه له زمان كوردێكه‌وه باس كراوه و له لایان چهند كورده‌وه چۆته ژێر پرسیار... خاڵێكی تریش كه له به‌رچاوان ون نه‌ما ئه‌وه بوو كه ته‌نیا پیاوه كورده‌كان زۆر سه‌یر به‌م باسه هه‌ڵچوون ... "We have met the enemy, and he is us" چهند ڕۆژ پێش خوێندنه‌وه‌ی كتێبی دیلشا دێمیربه‌گ-ستێن، كه ژنه كوردێكی باكووری كوردستانه و نیشته‌جێی وڵاتی سوئێد، ته‌واو بوو. دیلشا له‌م كتێبه‌دا هه‌وڵده‌دا وڵامی هه‌ندێ له پرسیاره‌كانی خۆی ببینێته‌وه. ئه‌ویش ڕێک وه‌ک من و دڵنیام زۆر ژنی كوردی تر، له گێژاوی "من كێم" دا سه‌ری هه‌موو سووچ و قوژبنێک ده‌دات و به لاساری داوای وڵام ده‌كات! ژن بوون، كورد بوون، له هه‌نده‌ران ژیان و له چوارچێوه په‌سه‌ندكراوه‌كان لادان، یاساو دابو نه‌ریته‌كان بردنه ژێر پرسیار، هه‌مووی ده‌بنه هۆی ئه‌وه‌ی ته‌نانه‌ت خۆشت وه‌ک تاكه كه‌س، له ئیدێنتیتیidentity خۆت دوو دڵ بی. ... بۆ ژنێكی كورد كه به پێی باوه‌ڕه‌كانی خۆی یاساكانی ژیانی داده‌رێژێت ژیان ئاسان نییه. ژن بوونی، ژنایه‌تی، كوردایه‌تی و باوه‌ڕ و بایه‌خه ئینسانیه‌كانی به‌رده‌وام ده‌چێته ژێر سێبه‌ری گومان. زۆرجار له خۆم ده‌پرسم پێوانه‌ی كورد بوون چییه؟ به‌های كورد بوونی من- وه‌ک ژن- چه‌نده‌یه؟ من كه زۆربه‌ی ژیانم له ئاساییترین مافه‌كانی خۆم بێ به‌ش بووم و تا ده‌نگم هاتۆته ده‌ر، به بیانووی كورد بوونم، شه‌رم و شووره‌یی ژنانه، فه‌رهه‌نگی كوردانه‌م و ژێرچه‌پۆكه بوونی گه‌له‌كه‌م، بێده‌نگیان كردووم، ده‌مه‌وێ كورد بمێنمه‌وه؟ كامی ده‌بێ گرنگتر بێ، سه‌ربه‌خۆیی من وه‌ک‌تاكه كه‌س و پێشێل نه‌بوونی مافه ئاساییه‌كانی خۆم یان پاراستنی دابو نه‌ریته كۆنه‌كانی فه‌رهه‌نگی كوردی به هه‌ر قه‌یمه‌تێک كه بێت؟ من كه هه‌موو ئهو داب ونه‌ریتانه‌ی من وه‌ک مرۆڤ نابینێت و وه‌ک ژن ده‌مشكێنێته‌وه، خستۆته ژێر پێم، كه به پێی هه‌ندێ پێوانه‌ی تر ده‌ژیم، هێشتا ده‌توانم بڵێم كوردم؟ زۆر جار له خۆم ده‌پرسم من ده‌بێ چی بكه‌م؟ ده‌بێ له نێوان ئازادی خۆم و كورد بوونم، یه‌كیان هه‌ڵبژێرم؟ من ئهو شته‌م كه هه‌م و كورد بوونیش به‌شێكه له بوونی من، بهڵام هه‌مووی من نییه! من هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ی كوردم كه ژنم كه مرۆڤم. كه له‌یلام. هه‌ر كام له‌وانه‌م لێ بستێننه‌‌وه، به‌شێک له من كه‌م ده‌بێته‌وه ... زۆرجار نازانم ده‌توانم بڵێم كوردم یا نا! من هه‌ندێ شتم له فه‌رهه‌نگی كورده‌واری گوڵبژێر كردووه و فه‌رق ناكات چهند ساڵ له كوێ ده‌ژیم، ئهو به‌شه‌ی هه‌ڵبژارده‌ی خۆمه ڕاده‌گرم و ئه‌گه ڕۆژێک منداڵم هه‌بێت فێری ئه‌ویشی ده‌كه‌م، به‌شه‌كه‌ی تری ... نا، نامه‌وێ و حاشام لێ كردووه ... ڕه‌نگه هه‌ر ئه‌وه‌شه وا ده‌كات هیچكوێ به ماڵی خۆت نه‌زانی. ڕه‌نگه بۆیه له هه‌ر دوو لایان هه‌ست به غه‌ریبی ده‌كه‌ی ...
May 8, 2006
Come away with me Come away with me in the night Come away with me And I will write you a song Come away with me on a bus Come away where they can't tempt us With their lies I want to walk with you On a cloudy day In fields where the yellow grass grows knee-high So won't you try to come Come away with me and we'll kiss On a mountaintop Come away with me And I'll never stop loving you And I want to wake up with the rain Falling on a tin roof While I'm safe there in your arms So all I ask is for you To come away with me in the night Come away with me Norah Jones
May 4, 2006
ژان ژاك روسو "ژنان و پیاوان بۆ یه‌كترین سازكراون. بهڵام پێویستییان به یه‌كترین له یه‌ک ناچێت. ئێمه‌ی پیاو بێ ژنان زۆرتر به‌رگه ده‌گرین تا ژنان بێ ئێمه. ئه‌وان گرێدراون به هه‌ستی ئێمه، به ئهو بایه‌خه‌ی بۆ تواناییه‌كانیان دا‌ده‌نێین، به ئهو سه‌رنجه‌ی به جوانی و پاكداوێنیان ده‌ده‌ین. بۆیه په‌روه‌رده كردنی ژنان ده‌بێ به‌ته‌واوی له به‌رژه‌وه‌ندی پیاوان دابێت و بۆ ڕازی كردنی پیاوان. بۆ ئه‌وه‌ی قازانجیان بۆ پیاو هه‌بێ و بۆ ئه‌وه‌ی خۆشه‌ویستی و ڕێزی پیاوان وه‌چنگ بێنن ... بۆ ئه‌وه‌ی هه‌م ڕێبه‌ر بن و هه‌م خه‌مڕه‌وێن و هه‌م ژیان به كامی پیاو شیرن و خۆش بكه‌ن" له كتێبی " امیل" له نووسینی ژان ژاک روسو، ڕوناكبیری به‌ناوبانگ، به‌دوای ئه‌م وتانه‌دا بگه‌ڕێن! Jean Jacques Rousseau Emile - On Education
May 3, 2006
STEVE BRIDGES AS PRESIDENT GEORGE W. BUSH هه‌ر ئيستا له ئێران کوڕێکی گه‌نجی بیست و چهند ساڵه، ئه‌وه یه‌ک دوو ساڵه له به‌ند کراوه چوونکه ده‌ڵێن قسه‌ی به خامنه‌ای گوتووه. له باشوور نووسه‌رێک له به‌ند ده‌کرێ چوونکه ڕه‌خنه‌ی له سه‌رانی ده‌سه‌ڵات گرتووه، نووسه‌رێکی تر هه‌ره‌شه‌ی کووشتنی ئیسلامییه‌کانی له سه‌ره چوونکه باسی سێکس و ژن و شه‌رعی کردووه... حیزبێکی سیاسی ڕۆژهه‌لاتی کوردستان، ئهو ئه‌ندامانه‌یی ڕه‌خنه له حیزب ده‌گرن، یه‌که یه‌که "ته‌علیق" ده‌کات، له یه‌كێ له ئازادترین وڵاتانی دونیا ئه‌ندامه‌كانی هه‌مان حیزب به ناوی نه‌هێنی، بیروڕای خۆیان ده‌رده‌بڕن .... مه‌خابن نموونه‌ی ئاوا دڵته‌زێن یه‌كجار زۆره... بۆ زاخاوی مێشکیش که بووه، چاوێک له‌م کلیپانه بکه‌ن با له‌بیرمان نه‌چێته‌وه ئازادی ده‌ربڕینی بیروباوه‌ڕ چۆنه و چییه... به‌تایبه‌ت ئه‌وه‌ی یه‌که‌میان له کیس مه‌ده‌ن! بووش و بووش
May 1, 2006
نازانم دڵم بۆ ته‌نیاییه‌كانی خۆم بسووتێ یان بۆ باخچه‌كانت كه هه‌تیوو ماونه‌ته‌وه! نازانم دڵم بۆ خۆم بسووتێ كه بیری ده‌نگت ده‌كه‌م یان بۆ ڕێحانه‌كانی باخچه بچووكه‌كه‌ت كه ژاكاون؟ نازانم زۆرتر بیری ئهو به‌یانییانه ده‌كه‌م كه ده‌هاتییه‌وه و ماڵ پڕ‌ده‌بوو له بۆنی نانی گه‌رم یان ئهو ئێوارانه‌ی سه‌رپه‌نجه‌كانت بۆنی گڵی لێ ده‌هات ... نازانم له چی توڕه‌م! له‌وه كه خوو به نه‌بوونت ناگرم؟ له‌وه كه بێ من ژیایی و بێده‌نگ ڕۆیشتی؟ ڕۆژێكی خۆش نییه! توڕه‌م و دڵته‌نگتم و بیرت ده‌كه‌م و تۆش لێره نیت و منیش عاده‌ت به نه‌بوونت هه‌ر ناگرم! ڕۆژی تۆیه ئه‌مڕۆ. پیرۆزه! |
|
- - - - - - - Archives
|
